Als het weg is, is het weg
Hoe documenteren we onze vaderlandse geschiedenis?
Hoe documenteren we onze vaderlandse geschiedenis?
Verdwenen archieven
Weet je waar ik met de radiodocumentaire die ik aan het maken ben tegenaan loop? Dat ze bij onze Publieke Omroep enorm veel historisch materieel hebben weggegooid. Mooie radio-uitzendingen bijvoorbeeld over de opkomst van de Provobeweging in Nederland, ze zijn er godverdegodver niet eens meer!
Wat gelukkig wel uitkomst biedt: de opnames gemaakt door de luisteraars zelf. Zelf heb ik ook nog vele cassettes liggen van historische opnames die ik zelf maakte. Zelfs van tv. Bijvoorbeeld toen Salman Rushdie met Adriaan van Dis sprak over zijn boek De duivelsverzen.
Het deleten van radio-uitzendingen staat natuurlijk haaks op wat de documentairemaker plagt te doen: het documenteren van de werkelijkheid. Door deze te documenteren leggen we ze vast, bewaren we ze. Moet niemand dat vervolgens gaan weggooien!
Cultureel erfgoed, juist omdat ons landje zo klein is en relatief minder oplevert, koester het daarom met alle liefde!
Geef de makers meer vrijheid
Radio en televisie zijn consumptiemedia, je krijgt als consument door de ether een worstje toegeworpen van de NPO. En je consumeert het.
Maar toen plotseling het internet op gang kwam halverwege de jaren 90 begonnen we dat een nieuw communicatiemiddel te noemen. In het verlengde van radio en tv. Met zenders en ontvangers. Maar dat klopte niet. Het internet is meer dan dat. Veel meer.
Het internet laat zich interactief bedienen. Wie wil ontvangen moet ook zenden en vice versa. Zodoende wordt Google Search de hele dag door actief bevraagd en staan de tijdslijnen van Facebook, Twitter en Instagram vol met updates over wat de mensheid zoal zit uit te vreten. Het wordt er vanuit vrije wil opgezet.
We zijn tegenwoordig allemaal aan het uitzenden. We documenteren ons leven, doen verslag van ons handelen ook al zijn we ons daar niet van bewust. Het is een automatisme geworden. En het internet heeft een beter geheugen dan wijzelf. Het logt ons leven in detail.
Voor de radiodocumentaire die ik voor de VPRO maak moet ik contact gaan zoeken met de VARA omdat ik wat historisch materiaal wil gebruiken. Grote kans dat ik word doorverwezen naar de juristen…
Zodoende ben ik dus een voorstander van Creative Commons licenties die minder rigide zijn dan het ouderwetse Alle Rechten Voorbehouden. In 2007 componeerde ik voor de radiodocumentaire Flick Radio van Bert Kommerij de muziek en verzorgde ik het sounddesign, deed de stemregie en de mixage. Het is de allereerste Nederlandse radiodocumentaire onder een Creative Commons licentie. Nog altijd ben ik daar fier op!
Van deze radiodocumentaire maakten we ook een videoversie die een kleine 2 jaar later werd uitgezonden op Nederland 2. Daarmee werd Flick Radio ook de allereerste televisiedocumentaire onder een Creative Commons licentie.
Als je toestaat dat het publiek iets met je content mag doen (distributie, remixing, etc), dan zul je zien dat die content op allerlei platvormen gaat opduiken en daarmee een rijker leven krijgt. Mede vanwege dit principe heeft Wikipedia zo snel kunnen groeien omdat iedereen ermee aan de slag kan en er alles aan mag wijzigen en toevoegen. Voor de documentaire als vorm zou dit ook kunnen gelden, zodat andere documentairemakers kunnen voortbouwen op wat er al is zonder een jurist te moeten raadplegen.
Toegankelijke formaten
Het type media, type formats waar de NPO voor heeft gekozen in het verleden, Real Audio, Real Video, Flash en Silverlight, zijn gesloten formats die ervoor zorgen dat deze content straks niet langer te zien of te horen is. Simpelweg omdat onze computers die formats straks niet meer ondersteunen. Met Real Audio, Real Video is dat al het geval. Bestanden in dat format zijn op geen enkele computer meer af te spelen. En Flash werd met de komst van de iPhone en iPad niet ook langer ondersteund door Apple.
Deze gesloten formats zijn in mijn ogen een verschikking. Zodra de fabrikant van het gesloten format ophoudt met de ondersteuning ervan (en je kunt de klok erop gelijk zetten dat dit ooit gebeurt!) dan ben je de sigaar. En niet zo'n klein beetje ook, want als het niet langer ondersteunt wordt klinkt er simpelweg geen geluid meer of staat het beeld op zwart.
Gelukkig is de MP3, het meest gebruikte format voor de podcast, een prima keuze. Apparaten waarop je geen MP3 kunt afspelen zijn vandaag de dag exotisch te noemen. Het formaat is zo wijd verbreidt en algemeen geaccepteerd dat het een solide standaard genoemd mag worden voor nu en de toekomst.
Advertentie-injecties
Tot slot iets dat ik van de week tegenkwam: een nieuw advertentiesysteem dat PRX inzet voor haar podcasts. Dynamisch worden advertenties in de podcasts geïnjecteerd via de mp3-bestanden. Het klinkt een beetje vies en is het misschien ook…
On Dovetail: PRX's Ad Insertion Product - PRX
Voor het populair S-Town wordt het ook ingezet:
Front Row Seat for S-Town – @PRX – Medium
Van die dingen dus.