The Daily over de aanval van Iran op Israël, een analyse

Gluren bij de buren...

Mijn werkdag afgelopen zondag kreeg een twist. Ik zou die zondag een reguliere NRC Vandaag monteren maar door de aanval zaterdagnacht van Iran op Israël werd het onderwerp omgegooid.

Normaliter start ik een edit om 9 uur ‘s ochtends. Alle ingrediënten daarvoor heb ik dan tot mijn beschikking: de ‘shuffle’ van het transcript in Google Docs, de opname van het studiogesprek, wat archief-audio (NOS, BBC, CNN etc). Allemaal zaken die een paar dagen ervoor verzameld en opgenomen zijn door mijn collega’s van NRC Vandaag. Maar bij zo’n breaking news-aflevering moet dat allemaal op één dag gebeuren.

Ik werkte afgelopen zondag samen met de redacteuren Mila-Marie Bleeksma en Alegria Ioannidis. Sinds kort hebben we een eindredacteur bij Vandaag: Mirjam van Zuidam. Zij luisterde ook actief mee. Lang verhaal kort: net voor 12 uur ‘s nachts stuurde ik hem naar Art19.com en stelde de publicatietijd op 5 uur ‘s ochtends in.

Dit is ‘m geworden:

The Daily van The New York Times deed hetzelfde. Nu is NRC Vandaag behoorlijk schatplichtig aan het werk van The Daily (lees: The Daily startte als eerste met een dagelijkse podcast en vond hier een interessante journalistieke verhalende vorm voor die oa door NRC Vandaag navolging kreeg). Daarom luisterde ik de volgende dag met extra aandacht naar het kunstwerkje dat zij ervan gemaakt hebben.

Soms maak ik aantekeningen terwijl ik luister. Zo ook met die uitzending van The Daily. Maar in plaats die aantekeningen voor m’n eigûh te houden maak ik ze dit keer openbaar. Mijn focus ligt daarbij niet zozeer op de inhoud maar op de esthetiek, de constructie.

Druk op play en lees met me mee…

Mijn aantekeningen

Isabel Kershner, correspondent in Jerusalem, doet verslag hoe de gebeurtenissen zich in de nacht voltrokken hebben, zonder leadertune of enige vorm van inleiding vooraf

0:20 na “the country came into a direct attack from Iran” wordt een donkere drone (muziek met enkele tonen) ingestart

0:41 een mooie montage van nieuwsfragmenten met details over de aanval volgt terwijl de donkere dronetoon zachtjes door blijft klinken

1:08 we horen sirenes uit de stad en de aanhoudende dronetoon, waardoor de urgentie van de dreiging, het gevaar, door de luisteraar ook gevoeld wordt

2:09 het geluid van de drone en schoten sterven langzaam/fade uit

daarna pakt Kershner de draad weer op, kaal zonder muziek dit keer

2:39 shakers zetten in en de tune van The Daily klinkt, pas dan wordt de aflevering ingeleid door Sabrina Tavernise, host van The Daily

3:40 het gesprek van Tavernise met reporter Eric Schmitt gaat van start

4:10 Schmitt vertelt over de “first wave of attack drones” en een rustig pompende bas klinkt, repeterend op een enkele noot als een ritmisch element, dat wordt aangevuld met een synthpad en drums, ook een piano haakt wat later aan, de muziek klinkt soms even wat harder om een punt te zetten bij de inhoud van het betoog van Schmitt

hij vertelt over de hoeveelheid raketten en drones en hoe ze tegen worden gehouden door het luchtafweersysteem van Israël

5:27 Schmitt sluit zijn betoog over de details van de aanval af met “only a dozen or so, maybe a few more, actually impact in Israeli territory” een paar laatste paar noten klinken zo’n 6 seconden door en sterven uit voordat Sabrina de volgende vraag stelt

de luisteraar heeft zodoende even de tijd Om Stil Te Staan Bij Wat Er Zojuist Gezegd Werd

ik vermoed dat er tijdens de opname van het gesprek al heel goed rekening gehouden is met dit soort cliffhangers waar het verhaal als een stuwende zee in verankerd kan worden zodat de luisteraar blijft luisteren

8:12 na “what prompted this in the first place?” klinken harde strijkers en tv-fragmenten, drums erbij, elektrische piano, geplukte violen en Schmitt die doorgaat met zijn betoog over wat er vooraf ging aan al deze ellende

9:52 het betoog eindigt op een paar laatste paar noten van de strijkers

zie dit als een plicht wat mij betreft: laat de muziek altijd mooi eindigen, maak daar echt een punt van!

de muziek langzaam uit laten faden, natuurlijk dat doe ik ook weleens, maar vaak is een punt zetten met de muziek een fraaier esthetisch gebaar

12:30 vrij hard klinkt de elektrische piano tijdens het betoog van Schmitt maar niet té hard

ook dit is een les: muziek moet dynamisch zijn en dus geen vlakke lijn vormen maar moet pieken en dalen kennen

na de zin “they have seen it work before” wordt op 12:45 een muzikaal thema gestart en na een paar seconden zegt Tavernise “we’ll be right back” (tijd voor advertenties die wij in Nederland gelukkig niet te horen krijgen)

13:48 een elektrische piano met een basje klinken, later komt daar een kleine electronisch pulse bij die hier en daar een paar harde accenten zetten tussen het betoog door over hoe in 2020 Trump Qasem Soleimani, een Iraanse generaal-majoor, in Iran heeft laten vermoorden

15:05 de muziek eindigt nadat Tavernise zegt “This is the most important guy in many ways in Iran and The United States just killed him” waarop Schmitt zegt “yeah, yeah” met aanzwellende tonen dat op deze manier een groot dramatisch hoogtepunt vormt

de aflevering zit vol met dit soort spannende momenten zonder dat het allemaal erg zwaar aangezet is, het is puur een kwestie van: minimale muziek, goede timing en de juiste woorden

15:15 zonder muziek, Schmitt zegt “everybody’s waiting what will be Iran’s response to the death of their top general? and sure enough five days later…” en de muziek uit de vorige scene wordt opnieuw ingestart als een continuerend element

16:00 einde muziek met een lekkere bas die een paar noten speelt en een synthpad met een uitklank die wegfade

ik constateer dat wanneer er een rust tussen host en spreker valt deze 100% stil is, dus deze werd niet opgevuld met achtergrondgeluid/setnoise

het studiogesprek is dus vrij van ruis, iZotope De-Noise of iets dergelijks moet gebruikt zijn (is ook mijn persoonlijke aanrader: schoon alles op als het een esthetisch doel dient)

18:12 hier hoor ik een dubbele ademhaling, zo’n klein foutje hoorde ik ook al eerder, verder is het heel netjes gemonteerd allemaal

19:07 hier lijkt (door een verkeerde knip?) een woordje weg te zijn gevallen “… do this”

na 16:00 hebben we overigens geen nieuwe muziek meer gehoord, maar ik mis het niet

les: ga niet neurotisch timen wanneer er muziek zou moeten klinken maar schuif er alleen muziek onder als het de esthetiek dient

20:40 nieuwe muziek met een harp wordt ingestart en vervolgens komt Tavernise er weer in met “Eric… thank you!”, terwijl de muziek door loopt doet zij een kleine aanvulling op het verhaal en vertelt over de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties die op zondag bijeenkwamen om te spreken over het conflict en citeert António Guterres, de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties “it is time to step back from the break” waarna de harpmuziek nog even een paar maten doorklinkt

hierna zegt Sabrina “we’ll be right back” en de muziek fade langzaam uit

vervolgens horen wij een rust waar voor de Amerikaantjes advertenties te horen zullen zijn

en vervolgens klinkt de bekende leadertune en zegt Tavernise “here’s what you also should know today” om de andere nieuwsfeiten van de dag kort op te sommen waarmee deze geweldige aflevering tot een eind komt

/einde abservaties

Resumerend

Het is natuurlijk een stortvloed aan woorden zo’n uitzending als deze van een kleine 25 minuten. Zo’n gesprek moet niet doorratelen maar moet een dynamiek kennen met rustmomenten die de luisteraar onderdompelt in een goddelijk geluidsbeeld.

Wat scheelt is dat de sprekers onwaarschijnlijk goed spreken. Natuurlijk speelt de editing daar ook een rol in, maar niet om hakkelende sprekers soepeler te laten spreken maar om geweldige sprekers nog scherper hun verhaal te laten vertellen.

De muziek, exclusief voor The Daily gecomponeerd, sluit uitzonderlijk goed op het gesprek aan. Nergens zit het de stemmen in de weg ondanks dat het soms best hard in de mix staat. De muziek en het gesprek spelen een verleidingsdans en dit spel is zorgvuldig dynamisch gemonteerd waardoor de boel als een malle swingt.

Kortom: een schoolvoorbeeld.